Gehoornde metselbij: dit moet wel het liefste duiveltje ooit zijn
BeeGrateful. Voor een wereld die groeit en bloeit.
Beste Buzzer,
Nu de bomen langzaamaan weer groen laten zien, zoemt ook deze ijverige bij weer rond: de gehoornde metselbij! In deze editie van BuzzHub duiken we in het leven van deze vroege bestuiver die je tuin of balkon graag bezoekt. Leer in onze BIJles alles over haar uiterlijk, gedrag en belang voor de natuur.
We testen opnieuw je bijenkennis (had je de vorige vraag goed?) en geven tips om zelf nestplekken voor gehoornde metselbijen te maken. Ook zetten we een van onze Great Buzzers in de spotlights: Robin uit Maassluis!
Daarover gesproken… donderdag start de Nationale Bijentelling. Tel jij mee? Dat betekent veel voor onze wilde bijtjes. Die dag maakt BeeGrateful nog extra BIJzonder met de lancering van De Wilde Bijenpodcast! Verderop lees je daar meer over.
Kortom, genoeg te zoemen deze week. Veel leesplezier!
Test je kennis! Had je het goed?
Vorige keer was de vraag: Welke nestplaats wordt niet vaak door rosse metselbijen gebruikt?
Het antwoord is: C) Holletjes gemaakt van modder
Oei, niet iedereen had deze goed! Het was ook wel een beetje een instinker… Rosse metselbijen nestelen namelijk wél in holletjes, maar niet gemaakt van modder. De rosse metselbij bouwt haar nest graag in bamboestokken, oude muren, rietstengels en verlaten kevergangen. Ze gebruiken weer wel vochtige aarde of modder bij het metselen van de muurtjes tussen de nestcellen. Dat zie je op de foto hieronder!
Deze week...
BIJles: Gehoornde metselbij
Buzzer in beeld
Hoe maak jij de bij blij?
Nieuws: BeeGrateful lanceert De Wilde Bijenpodcast!
Interview: Robin is Great Buzzer in Maassluis
Test je kennis!
BIJles: Gehoornde metselbij
De gehoornde metselbij (Osmia cornuta) is een solitaire bijensoort die behoort tot de metselbijen. Deze soort is iets groter en opvallender dan de rosse metselbij en is een van de vroegst actieve bijen in Nederland.
Gehoornde metselbijen spelen, net zoals de rosse metselbijen, een belangrijke rol in de bestuiving van fruitbomen en andere vroeg bloeiende planten. Door hun opvallende verschijning en voorkeur voor stedelijke omgeving zijn ze bovendien heel eenvoudig te spotten in je eigen achtertuin!
Uiterlijk en kenmerken
De gehoornde metselbij lijkt qua vorm en grootte best wat op een hommel. De vrouwtjes hebben een zwart behaarde kop en borststuk en een rood behaard achterlijf. Opvallend zijn de hoorntjes aan de onderrand van hun gezicht.
Mannetjes zijn lichter van kleur, met een wit behaard gezicht, een zwart borststuk en een rood behaard achterlijf. De lichaamslengte varieert, maar ze vallen door hun bonte roodbruine kleur snel op.
Levenscyclus en nestbouw
Zoals eerder gezegd is de gehoornde metselbij een van die bijensoorten die al vroeg in het voorjaar verschijnt. Als de temperatuur ook maar een paar graden boven Celsius komt, kunnen de eerste mannetjes al worden waargenomen – dat gebeurt soms al in februari.
Gehoornde metselbijen nestelen graag in bestaande holtes, zoals gaten in muren, boorgangen in hout en holle stengels. Ze geven de voorkeur aan grotere nestgangen met een diameter tussen de 7 en 11 millimeter. (Voor wie goed heeft opgelet: de rosse metselbij zoekt eerder naar een diameter tussen de 5 en 10 millimeter.)
Soms hergebruiken ze oude nesten van andere insecten, bijvoorbeeld die van de gewone sachembij. In het nest legt het vrouwtje broedcellen aan die ze afsluit met wandjes van vochtige leem vermengd met speeksel.
Voedsel en verspreiding
Deze bijensoort is niet kieskeurig als het gaat om stuifmeelbronnen. Ze verzamelen voedsel op verschillende planten, zoals esdoorn, wilg, meidoorn, hulst, paardenbloem en fruitbomen. Omdat de gehoornde metselbij al zo vroeg in het jaar actief is, speelt ze een belangrijke rol in de bestuiving van fruitgewassen.
In Nederland komt de gehoornde metselbij veelal voor in stedelijke gebieden. De bij nestelt graag in tuinen en oude gebouwen, maar soms ook in natuurlijke situaties zoals steile leemhellingen langs rivieren en in groeven.
Gehoornde metselbijen zijn op veel verschillende plekken in Nederland te vinden, maar de verspreiding door het land is niet gelijkmatig; in het noorden is de soort bijvoorbeeld een stuk zeldzamer en juist veel algemener in het zuiden. Ook zijn ze wat vaker te vinden op plekken aan de kust.
Bedreigingen en vijanden
Hoewel de gehoornde metselbij geen specifieke koekoeksbijen heeft die haar nesten parasiteren, wordt ze wel belaagd door andere insecten. De fruitvlieg en de mijt, bijvoorbeeld, zijn bekende parasieten die de nesten aantasten.
De gehoornde metselbij is echter wat minder makkelijk in de keuze van haar nestplaats dan bijvoorbeeld de rosse metselbij en dat kan het lastig maken om een een geschikte plek te vinden. Door het ophangen van nestplekken in je tuin of op je balkon kan je gehoornde metselbijen helpen. Straks meer hierover!
Buzzer in beeld
Diana stuurde ons een video van deze gehoornde metselbij die ze spotte bij een BeeGrateful Streetlight Bee&Bee!
Heb jij een mooie foto, video of vraag voor de BuzzHub? Deel die met de rest van de Great Buzzers-community! Stuur ons een mailtje via deze knop:
Hoe maak jij de bij blij?
Wil je gehoornde metselbijen een handje helpen? Dat kan heel eenvoudig! Door schuil- en nestplekken te creëren, help je de gehoornde metselbij een gespreid bedje. Ze zijn wat minder goed in improviseren bij het bouwen van hun nest dan bijvoorbeeld de rosse metselbij.
Goede nestgelegenheid kan je creëren door bijenhotels te plaatsen. Wat ook werkt zijn nestblokken met geboorde gaatjes, holle bamboestokjes of zelfs stukjes tuinslang die schuin zijn afgesneden. Onthoud dat je ze op een goede plek plaatst: in de zon en uit de wind!
Ideale omgeving
Let ook op de omgeving: gehoornde metselbijen gebruiken het liefst leem om hun nestjes te metselen, dus wat los grondmateriaal in de buurt is ideaal. Zorg daarbij voor voldoende bloeiende planten, struiken of fruitbomen in de buurt, zodat ze ook genoeg voedsel kunnen vinden.
Geen ruimte voor een bloemenperk? Overweeg dan eens een paar tegels te verruilen voor een fruitboompje! Zo maak je jouw omgeving mooier én aantrekkelijker voor wilde bijen.
Nieuws: BeeGrateful lanceert De Wilde Bijenpodcast!
Wilde bijen zijn onmisbaar, fascinerend én… in de problemen. Ze spelen een cruciale rol in onze ecosystemen, maar krijgen lang niet de aandacht die ze verdienen. Dat móet anders, vinden wij bij BeeGrateful.
Een paar jaar geleden werden we op slag verliefd op de wonderlijke wereld van wilde bijen. Sindsdien zetten we ons dagelijks in om hun belang zichtbaar te maken voor een breder publiek. En nu gaan we nog een stap verder: met trots lanceren wij De Wilde Bijenpodcast!
In deze gezzzellige podcast duiken we samen met jou in de wondere wereld van wilde bijen. Verwacht vrolijke en open gesprekken over ondernemen in een wereld vol uitdagingen, actuele ontwikkelingen rondom bijen en natuur.
Of je nu bijenliefhebber bent, net begint met ‘groen doen’, of gewoon houdt van inspirerende verhalen: De Wilde Bijenpodcast is voor jou! De eerste aflevering staat donderdag online, dus houd ons in de gaten! En vergeet je niet te abonneren op Spotify, zodat je niets mist. De trailer staat nu al online, luister ‘m hier:
Interview: Robin is Great Buzzer in Maassluis
Hoi! Wie ben je en waarom ben je Great Buzzer geworden?
“Ik ben Robin en ik ben Great Buzzer geworden omdat ik het heel leuk vind om meer te leren over wilde bijen. En om dat straks weer over te gaan dragen! Ik hoop vooral dat ik die kennis kan overdragen aan de jeugd.”
Wat heeft de rol als Great Buzzer jou gebracht?
“Als Great Buzzer heb ik veel meer over wilde bijen geleerd. Nu let ik er veel meer op en zie ik er ook meer. Ik zou het ook heel leuk vinden om buurtbewoners aan te moedigen om ook Great Buzzer te worden!”
Waarom zouden zij Great Buzzer moeten worden?
“Omdat het gewoon heel leuk is om Great Buzzer te zijn. Het is ontzettend leerzaam en daarbij is het heel belangrijk dat er veel wilde bijen zijn in je omgeving.” Wil jij je aanmelden als Great Buzzer? Klik op de knop en stuur een mailtje naar BeeGrateful. Dan zullen wij kijken of er al plek is in jouw gemeente!
Test je kennis!
Volgende keer…
BIJles: Akkerhommel